A vitamininin faydaları nelerdir? Hangi besinlerde A vitamini bulunur?
Vitaminler, hormonların düzenlenmesine vücut fonksiyonlarının düzgün çalışmasına kadar metabolizmanın dengesini korumak için en gerekli bileşenlerden biridir.
Bazıları vücudumuzda kendiliğinden üretilmektedir vücudumuzda üretilmeyenlerin ise büyük bir çoğunluğunu ise besinler ve gıda takviyeleri aracılığıyla dışarıdan almamız gerekmektedir.
Vücudun dışarıdan alması gereken önemli, temel vitaminler A, B, C, D, E, K vitaminleridir. Yağda çözünebilen A, D, E, K vitaminleri vücutta depolanabilirken, suda çözünen B ve C vitaminlerini vücut ihtiyacı olduğu kadar alır, fazlasını idrar yoluyla atar.
Yağda çözünebilen ve vücut tarafından depolanabildiği için eksikliği nadiren görülen bir vitamin olan A vitamininin vücut için birçok faydası bulunmaktadır.
A vitamini (retinol) nedir?
A vitamini; retinol, retina, retinil maddelerini içeren, bir grup yağda çözünen retinoidin ismidir. Besinler aracılığıyla vücudumuza aldığımız A vitamini iki şekilde mevcuttur: Önceden oluşturulmuş A vitaminleri (retinol ve esterleştirilmiş formu, retinil ester) ve provitamin A karotenoidleri. Önceden oluşturulmuş A vitamini olan retinoller, süt ürünleri, balık ve et (özellikle karaciğer) dahil olmak üzere hayvansal gıdalarda bulunur.
En önemli provitamin olan A karotenoid beta-karoten bitkiler aracılığıyla vücuda alınır, sonra vücut tarafından A vitaminine dönüşür. Vücuttaki A vitaminin fazlası retinil esterler şeklinde karaciğerde depolanmaktadır.
A vitamininin faydaları nelerdir?
A vitamini, retina reseptörlerinde ışığı emen bir çeşit protein olan rhodopsin’in önemli bir bileşeni olarak görme duyusu için çok önemli bir öneme sahiptir.A vitamini bağışıklık fonksiyonu, görme, üreme ve hücrelerin birbiriyle iletişim kurmasında önemli bir rol oynar.
A vitamini, retina reseptörlerinde ışığı emen bir protein olan rhodopsin’in önemli bir bileşeni olarak görme duyusu için kritik bir öneme sahiptir ve kornea sağlığının korunmasında oldukça önemli bir rol oynar. Gözleri korur ve daha iyi görmeyi sağlar, göz kuruluğunu engeller.
A vitamini göz sağlığı için son derece önemli bir vitamin olmasının yanı sıra saç ve cilt sağlığımızdan da sorumludur. Bağışıklık sistemini güçlendirir, üremeyi ve gelişmeyi arttırır, hücre fonksiyonlarını düzeltir, antioksidandır, serbest radikalleri uzaklaştırır, diş ve diş eti sağlığında önemli katkısı vardır.
A vitamini ayrıca hücre büyümesini desteklemektedir, kalbin, akciğerlerin, böbreklerin ve diğer organların korunmasında çok önemli bir rol oynar.
A vitamini içeren besinler
A vitamini ve beta-karoten bitkisel ve hayvansal besinlerde doğal olarak bulunmaktadır.
A vitamini içeren besinler genelde hayvansal kaynaklı olsa da, bitkisel kaynaklardan aldığımız beta-karotenler de vücut tarafından A vitaminine dönüştürülebildikleri için en önemli A vitamini kaynaklarındandır.
A vitamini içeren hayvansal yiyecekler ve içecekler: Karaciğer, süt, tereyağı, dondurma, yoğurt, peynir, yumurta, bazı sakatatlar
A vitamini ve beta-karoten içeren bitkisel yiyecekler: Ispanak, havuç, maydonoz, mercimek, pırasa, bal kabağı, pazı, patates, kavun, kapruz, kırmızı biber, turunçgiller, bezelye.
Yazar: Feridun Öztürk
