Dünyadaki oksijenin çoğu, suyun yüzeyinin yakınında yaşayan ve akıntılarla sürüklenen fitoplankton adı verilen küçük okyanus bitkilerinden gelir.
Bilim adamları, aldığımız her nefesin okyanus bitkilerinden gelen oksijen olduğunu kabul ediyorlar. Bu oksijenin çoğu, suyun yüzeyine yakın yaşayan ve akıntılarla sürüklenen fitoplankton adı verilen küçük okyanus bitkilerinden gelir. Tüm bitkiler gibi fotosentez yaparlar – yani üretim için güneş ışığı ve karbondioksit kullanırlar.
Bilim adamları, fitoplanktonun Dünya atmosferindeki oksijenin yüzde 50 ila 85’ine katkıda bulunduğuna inanıyorlar. Laboratuarda, bilim adamları tek bir fitoplankton hücresi tarafından ne kadar oksijen üretildiğini belirleyebilmektedir. Fakat zor kısım, Dünya’daki okyanusların içerdiği bu mikroskopik bitkilerin toplam sayısını bulmaktır. Fitoplankton mevsimlerle azalım ve artış gösterir. Fitoplankton çiçekleri ilkbaharda daha fazla ışık ve besin bulunduğunda ortaya çıkar. Fitoplanktonun yoğunluğu değişkenlik göstermektedir.
Bu arada, yaklaşık 400 milyon yıl önce, bilim adamları, hava soluyan kara hayvanlarının evrimi için Dünya’nın atmosferinde yeterli oksijen biriktiğini söylüyor. Ancak serbest oksijen tek başına yeterli değildi. Başka bir oksijen biçimi de gerekliydi: Dünya atmosferinin üstünde özel bir oksijen türünün birikmesi.
Orada, üç oksijen atomunun birbirine bağlandığı yerde ozon tabakası oluştu. Dünya atmosferinin üstündeki bu ozon tabakası, kara organizmalarını güneşten gelen zararlı ultraviyole radyasyondan koruma işlevi görüyor.
