Nedir Bu 12 Yaşam Kuralı?
Eğer mutluluğu hayatın anlamı yaparsanız, her mutlu olmadığınızda, bir başarısızlık gibi hissedersiniz.
Bununla birlikte, her durumda anlamlı görünen şeyleri yapmaya çalışırsanız başarısızlığa bile bir amaç yüklemiş olursunuz. Başarısızlık yine de acı verici olacaktır ancak böylesi bir bakış açısıyla deneyimlerinizi asla “boş” olarak hissetmeyecek ve geleceği dört gözle beklemek için her zaman nedeniniz olacak.
Bu, Jordan Peterson’un 12 Yaşam Kuralı‘ndan biridir. Birisi başımıza vurana kadar sağduyu görmezden gelmekte harikayız.
Pek çok kişi çok ayrıntılı olduğu için Jordan Peterson’ın “12 Rules For Life” kitabını eleştirdi. “Bunu birkaç paragrafta söyleyebilirdi!” eleştirileri fazlasıyla geliyor ve istenileni yaptı. Buradaki maddeler Peterson’ın yazdığı bir Quora yanıtına dayanıyor. Ancak bir web sitesindeki bir gönderi, hikayelerle dolu bir kitapla aynı güce sahip değildir. Kişisel gelişim kitaplarının çoğunun çok uzun olduğu doğrudur. Ancak bir mesajı yayma ve iletme konusunda herhangi bir blog gönderisinin yapabileceğinden daha iyi bir iş çıkarabilirler.
Peterson, tıpkı kitabı gibi tartışmalı bir figürdür. Onun siyasetini, mantığını ya da kültürel fikirleri hakkında tartışmaktan ziyade kitabının maddelerini kaleme alıyoruz. Detaylı bir okuma yapmanız için Peterson’ın “12 Rules For Life” kitabını önermek isterdik ancak kitabın henüz Türkçe çevirisi bulunmuyor.
-
“Omuzlarını geriye at ve dimdik dur.”
Kötü bir güne iyi bir tavırla yakalanmış olabilirsiniz ancak bu yine de anlamlı olabilir. Duruş sizi güçlü kılar. Zorluklar karşısında hem zihinsel olarak ayakta durmak hem de kanepeye uzanmamak üzere çaba sarf etmek sizi güçlü kılar. Yaşanan kötü olaylar omuzları düşürür ve özgüveni yerle bir eder. İngilizce’deki şu sözü örnek alın: “fake it till you make it.”
Neyin yanlış gittiğine veya neyin yapılması gerektiğine odaklanın. Dik duruşun yalnızca fiziksel değil zihinsel karşılığını da görmeye başlayacaksınız.
Kendinizi gösterin, dik durun ve gülümseyin. Tavrınızı değiştirin, gününüz de değişecek.
-
“Kendine, yardım etmekle sorumlu olduğun biri gibi davran.”
Hayata dair sahip olduğumuz tek bakış açısı kendimizinkidir. Oysaki neler dönüp bittiğini dışarıdan bir gözle göremediğimizden bir şeyleri gözden kaçırmak kolaydır. Arkadaşlarımız bizim yalnızca küçük parçalarımızı görebiliyor olsalar da yine de kendimizde dair göremediğimiz boşlukları görüyorlar.
Yolunda gitmeyen ilişkiyi dışarıdan gözlemlemek kolaydır. Arkadaşınız kariyer seçimini yapacağında cevap apaçık görünür.
Kendinize şunu sorun: “Arkadaşlarım bana ne yapmamı söylerdi?” Tarafsız bir gözlemci ne görür ve söyler? Aynaya bakıp kendi yansımanıza duymaları gereken zor gerçeği söylerseniz, sonunda kendi çıkarınız doğrultusunda hareket etmeyi öğrenmiş olursunuz.
-
“Senin için en iyisini isteyen insanlarla arkadaş ol.”
Arkadaşlarınız sizi sevmekten daha çok kaybetmekten endişe duyuyorlarsa, çevrenize yaptığınız harcamaları görme vakti gelmiş demektir.
Aynı şeylere inanılan bir ilişkide gerçek bir dostluk temeli kurulur. Dürüstlük, merak, alçakgönüllülük, ne olursa olsun, bu inançları sürdürmek çoğu zaman ortak ilgi alanlarınızı kendi çıkarlarınızın üzerinde tutmak anlamına gelir ve gerçek arkadaşların yaptığı da budur.
-
“Kendini bugünkü bir başkasıyla değil, dünkü kendinle kıyasla.”
Yılda 500.000 lira kazanan biri, herkesin 250.000 lira kazandığı bir mahallede kendini harika hissederdi ancak Dubai’de perişan olurdu.
Daha da kötüsü, artık Dubai’ye gitmesine de gerek yok. Tek yapması gereken Instagram’ı açmak. Kendini daha iyi ya da kötü hissetsin farketmez, kendimizi sürekli olarak statü ve duygu durumları olmak üzere başkalarıyla kıyaslıyoruz.
Durumun duygularınızı etkilemesine izin vermeyin. İster başkalarından daha iyisini yapma konusunda kendini beğenmiş, ister daha kötüsünü yapmaktan utanıyor olun, bunların her ikisi de negatif enerji kaynaklarıdır.
Karşılaştırmanız gerekiyorsa, dünkü fotoğraflarınıza bakın. Ne kadar ilerlediğinize, neyle gurur duyabileceğinize bakın ve yol boyunca öğrendiklerinizi hatırlayın. Ama yapabiliyorsanız, kendinizi başkalarıyla kıyaslamayın.
-
“Çocuklarının, onları sevmene neden olacak hiçbir şey yapmasına izin verme.”
Çocuklarınızı, partnerinizi, arkadaşlarınızı beladan kurtarmak istemiyorsanız, onlara nasıl bunun içine düşmeyecek bir insan olacaklarını öğretin. Her gün belirlediğiniz örneklerin farkında olun.
Gerekirse ahlaki çizgileriniz olsun ve bunları savunun. Yapabildiğiniz kadarıyla çevrenizdekileri, bir tavır almanın gerçekte neye benzediğini göstererek kendi tavır ekseninizde toplayın.
-
“Dünyayı eleştirmeden önce evini mükemmel bir düzene getir.”
Meşhur bir söz vardır: “Herkes kendi kapısının önünü süpürürse sokaklar temiz olur.” Bu çok doğru. Ancak sokakların aksine, kişiliklerimiz her zaman süpürmeye devam etmek için daha fazla neden sunacaktır.
Bir şeyler başarmayı asla bitiremezsiniz ve her zaman iyileştirmeniz gereken şeyler kalır. Her sabah üzerinde çalışmamak için bunlardan birini seçin. Buna odaklanın.
-
“Avantajlı olanın değil anlamlı olanın peşinden git.”
Voldemort, Harry Potter ve Ateş Kadehi’nde geri döndüğünde, Dumbledore sonunda Harry’ye şunu söyler: “Yakında, hepimiz doğru olanla kolay olan arasındaki seçimle yüzleşmeliyiz.”
Kara büyü ile savaşmıyoruz, ama her gün doğru olanla kolay olan arasında seçim yapıyoruz. Her gün trafikte birini öldürme raddesine gelebilirsiniz. İnanmadığınız bir ürünü pazarlıyor olabilirsiniz. Ahlaka aykırı yola gitmek için oldukça avantajlı yollar bulunabilir.
-
“Doğruyu söyle ya da en azından yalan söyleme.”
Açıkça iletişim kurmak zor değil. Bunu yapmaya devam etme cesaretini toplamak zor. Yalan söylemek kolaydır, güç olan onu devam ettirmektir. Zincirin nasıl da tersine döndüğünü görebiliyor musunuz?
Yalan söylemek bugün için işe yarıyor ama her geçen gün işi daha da zorlaştırıyor. Gerçek şu anda rahatsız olabilir, ancak ne kadar erken ortaya çıkarsa o kadar erken rahatlatacaktır.
Yalanlardan oluşan bina kırılgan bir yapıdadır. Küçük bir hata ile her şey altüst olur. Oysa gerçeklik, sağlam bir temeldir. Yalnızca santim santim büyür, ancak ayaklarınızın altında asla parçalanmaz.
-
“Dinlediğin kişinin senin bilmediğin bir şeyi biliyor olduğunu farzet.”
Peterson başkalarının bizden daha iyi bileceği konusunda kesinlikli bir ifade kullanmamış olsa da böyle bir gerçekliğin olma potansiyeli her zaman var.
Bu konuda ne yapılacağını Yunan filozof Epiktetos’tan daha iyi kimse söylemezdi belki de: “Konuştuğumuzdan iki kat fazlasını dinleyebilmek için iki kulağımız ve bir ağzımız var.”
-
“Konuşmalarında net ol.”
Ne istiyorsun? Bu zor bir soru ancak insanlar karmaşık yaratıklardır. Açıkça ve dürüstçe cevap verebilmek takdiri hakediyor. Bu, ilişkilerin de ötesinde bir kural. Kendi kendinize konuşurken de açık sözlü olmalısınız. “Zengin olmak istiyorum.” derken rüyanın içerisindesinizdir. “On yıl sonra sahil kenarında bir evim olsun istiyorum.” ise artık plan yapmaya başlamaktır.
Kelimeler önemlidir. Doğru kelimeler hakkında daha çok düşünün.
-
“Çocuklar kayak yaparken onları rahatsız etme.”
Başarısızlık, hayatın önemli bir parçasıdır. Çocukların bunu kendi başlarına deneyimleyecek yerleri yoksa, daha sonra gerçekten önemli olduğunda bunun üstesinden gelmek için gerekli donanıma sahip olmayacaklar.
Hayat güvenli değildir. Her zaman güvenli alanda kalmaya çalışmak da iyi bir hayata yol açmayacaktır. Dünyamızı çocuklardan koruyamayız ancak onları bunun bir parçası haline getirebiliriz. Hayat kimse için her zaman iyiyi sunmayacaktır. Zorluklara göğüs germeyi öğrenmenin yolu buradan geçer.
-
“Sokakta karşılaştığın kediyi sev.”
Bir şey sizi gülümsetirse, hatırlamak için birkaç saniyenizi ayırın. Gelin iç çamaşırları bırakalım. Daha fazla kağıdı karıştırabilmek için acele etmeyin.
Küçük anlar, hayatı oluşturan şeylerdir. Günün sonunda geriye hatırlanır kalan şeyler bu anlardır.
Kedilerden çok köpekleri seviyor olabilirsin. Sorun yok, o halde köpekleri sevin. En sevdiğin tada sahip bir dondurma gördüğünde alabilirsin. Bugün de doğduğu için güneşe “Teşekkürler” diyebilirsin.
Nasıl göstermeyi seçerseniz seçin, o anın farkına varmadan geçmesine izin vermeyin. Tüm sahip olduklarımız yalnızca anlardan ibaret.
DAHA FAZLA OKU: Kediler Ne Kadar Uyur? Kediniz Normalden Fazla Mı Uyuyor?
SON SÖZLER
Yalnızca not almak üzere kitap okursak ana fikri gözden kaçırırız. Belki de gerçekten görmemiz gereken şeye ait bir ifade hikayenin rastgele anına denk gelebilir.
Bir kitabı bitirmiş olmak sizi kendini beğenmiş biri hissetmenize neden olmamalıdır. Sahil kenarında yaktığınız ateşin yanından kalkıp en yakın arkadaşınızın anlattığı hikayelere teşekkür etmek üzere olduğunuzu hissetmelisiniz. Bir kitabın uyandıracağı izlenim buna yakın olduğunda doğru yerdesiniz. İster Peterson ister başka biri olsun, yolunuza rehberlik edecek ışık kaynağının henüz söndürmediğiniz ateş olduğunu unutmayın.
Yazar: Tuğrul Cenk DEMİRKIRAN
