1991 yılında kurulan Vişegrad Grubu; kültürel, entelektüel ve paylaştıkları yakın kökenlerinin varlığını güçlendirmek ve yaptıkları iş birlikleriyle Avrupa Entegrasyon görüşüne yakın kalmaya çalışmışlardır.
İlk başlarda Çekoslovakya, Polonya ve Macaristan olarak Vişegrad Üçlüsünü oluştursalar da 1992 bakan sonlarında olan Kadife Devrimi ile Çekoslovakya’nın ayrılmasıyla ilgili Çek Cumhuriyeti ve Slovakya bu grubu devam ettirerek Vişegrad Dörtlüsü olarak yollarına devam etmişlerdir.
Vişegrad Grubu Nedir?
Vişegrad Grubu; Çekya, Macaristan, Polonya ve Slovakya’nın Avrupa entegrasyonu içerisinde kültürel, entelektüel ve ortak kökenleri paylaşan medeniyetler olarak korumak ve güçlendirmek istedikleri çalışmalarının çabalarını yansıtır. Ayrıca “Vişegrad Dörtlüsü” veyahut “V4” olarak da bilinir.
Ortaya Çıkışı
Vişegrad Grubu Çekoslovakya Cumhurbaşkanı Vaclay Havel, Polonya Cumhurbaşkanı Lech Walesa ve Macaristan Cumhurbaşkanı Jozsef Antall tarafından 15 Şubat 1991 yılında oluşturuldu. Geçmişteki bağlar ve kökenlere dayanılarak yapılan bu üst düzey toplantı aslında 1335 yılında Bohemya’nın kralı John Lüksemburg, Macaristan kralı Charles Robert ve Polonya kralı Casimir III tarafından düzenlenen toplantılardan esinlenerek yapıldı.
Vişegrad Grubu’nun Hedefleri
Başlangıçta Polonya, Macaristan ve Çekoslovakya ile beraber kuruldukları için ‘Vişegrad Üçgeni’ adı altında kuruldu. 31 Aralık 1992 yılında Kadife Devrimi sonrası ayrılan Çekoslovakya kurulan Slovakya ve Çek Cumhuriyeti adında,Vişegrad Grubunu 4ülke olarak oluşturdu.
Vişegrad Grubu’nun oluşumu, 4 belirleyici faktör ile oluşturuldu:
1.Orta Avrupa’daki ülkeler ile tarihten gelen düşmanlığı bitirme arzusu;
2.Komünist Bloğun bıraktığı kalıntıları bitirme isteği;
3.Avrupa entegrasyonu sürecine katılımın kolay olması ve sosyal hayattaki dönüşümü gerçekleştirme inancı;
4.Vişegrad Grubunda olan ülkelerinin siyasal fikirlerinin benzerlikleri.
Ayrıca bu 4 üye ülke işbirliği için 3 ana tema belirlemiştir: Enerji, güvenlik ve Avrupa Birliği İlişkileri.6
Enerji: Dört ülke doğalgaz konusunda Rusya’ya bağlı olması ve Avrupa Birliği’nde birer lobi olarak doğalgaz çeşitliliğini arttırmaya yönelik hedefler planlamıştır.
Güvenlik: Vişegrad Grubu ülkeleri işbirliğini güçlendirmek ve güvenlik kaygılarını paylaşan ülkeler olarak ABD müttefiki olmuştur. Bunun en önemli sebeplerinden biri Rusya’ya yakın olmaları ve Rusya yayılmacı politikalarını engellemek istemeleri olmuştur.
Avrupa Birliği İlişkileri: Geçtiğimiz yıllara göre Vişegrad Grubu ülkeleri, ekonomi ve Avrupa Birliği konularına daha da ağırlık vermeye başlamıştır. Özellikle Brexit sürecinde Almanya ve Fransa’ya karşı birleşik bir cephe oluşturmuşlardır.
Yazar: Tuğba Kaya
Kaynak:
1-Visegrad Group, About, http://www.visegradgroup.eu/about, (Erişim Tarihi: 16.04.2019).
2 -Visegrad Grup, http://www.veefor.com/tr/visegrad.html, (Erişim Tarihi: 16.04.2019).
3- Stratfor, The Visegrad Group: Central Europe’s Bloc, https://worldview.stratfor.com/article/visegrad-group-central-europes-bloc, (Erişim Tarihi: 17.04.2019)
4 -Ahmet Aydın (2015), Çekoslavakya’daki Kritik Durum: Kadife Devrimi, http://www.tuicakademi.org/cekoslovakya/, (Erişim Tarihi: 16.04.2019).
5- Visegrad Group, History of Visegrad Group, (Erişim Tarihi: 16.04.2019).
